«Атамекен» Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы
Бизнестің сенімді серіктесі

Кәсіпкерлер әкімшілік органдардың тексеру актілеріне қатысты қалай шағымдана алады

2024 жылғы 20 Мамыр
- Шығыс Қазақстан облысы
4160 просмотров

ШҚО Кәсіпкерлер палатасының алаңында мамандандырылған ауданаралық әкімшілік сотының судьялары «Сіздің құқығыңыз» бірлескен жобасында сот практикасынан мысалдарды бөлісті.

ШҚО Кәсіпкерлер палатасы директорының құқықтық мәселелер жөніндегі орынбасары Әлия Мұқашева атап өткендей, бизнес-қоғамдастық актілер, нұсқамалармен келіспей жатады. Бірақ сотқа жүгіну үшін талап қоюдың мәнін әрдайым нақты біле бермейді.

«Даулар негізінен салықтар, кеден, еңбек қатынастары саласы, рұқсат құжаттарын ресімдеу және берумен байланысты», - деп атап өтті Әлия Орынбекқызы.

ШҚО мамандандырылған ауданаралық әкімшілік сотының судьясы Рсалды Кәкішеваның мәліметінше, 2024 жылдың бірінші тоқсанында ведомствоға 200-ге жуық талап-арыз келіп түскен. Соның ішінде 58 іс –  бизнес саласына қатысты, бұл 30 пайыздан асады.

«Кәсіпкерлер де, жеке тұлғалар да талапкер ретінде әрекет етеді, - деп атап өтті Рсалды Болатқызы. - Егер талаптардың қанағаттандырылуы туралы айтатын болсақ, онда үш жыл ішінде мұндай талаптардың қанағаттандырылуы 50-ден 63 пайызға дейін өзгереді. Яғни, істерді қарау кезінде әкімшілік органдар тарапынан көрсетілген бұзушылықтар анықталады».

Мысалы, мамандандырылған ауданаралық соттың судьясы Салтанат Жүніспекованың айтуынша, өткен жылдың күзінде кәсіпкер сотқа тексеру жүргізу кезінде сауда және тұтынушылардың құқығын қорғау департаментінің іс-әрекетін заңсыз деп тану туралы талап арызбен жүгінген.

Тұтынушының ведомствоға тұтынушылардың құқығын қорғау саласындағы уәкілетті орган туралы өзекті мәліметтер орналастырылмаған азық-түлік дүкеніне шағымданғаны, сондай-ақ тұтынушының бұзылған құқығын қалпына келтіру үшін оларға жүгіну құқығы туралы ақпараттың болмауы анықталды.

«Сауда және тұтынушылардың құқығын қорғау департаменті нысанда жоспардан тыс тексеру жүргізіп, бұзушылықтарды жою туралы ұйғарым шығарды, - деді Салтанат Серікжанқызы. - Алайда талапкер тексеру нәтижелерімен келіспеді, өйткені тексеру басталғаннан кейін екі күннен кейін кәсіпкерге тексеру тағайындау туралы Акт берілді. ҚР Кәсіпкерлік кодексінің 156-бабы 2-тармағының 6-тармақшасына сәйкес бақылау субъектісіне тексеру тағайындау туралы актіні ұсынбау Кодекс талаптарының өрескел бұзылуына жатады. Осыған байланысты сот объектідегі жоспардан тыс тексеруді жарамсыз деп тауып, нұсқаманың күшін жойды».

Айта кету керек, мұндай бұзушылықтарды болдырмау үшін, мұндай тексерулер үшін талап етілетін іс-қимыл алгоритмі сақталмаған кезде, осы жылдың ақпанында мораторийдің жойылуына байланысты сотта профилактикалық тексеруден бастап тексеруге дейінгі түрлі нысандарды бақылауды жүзеге асыратын 14-тен астам әкімшілік органмен жұмыс кездесуі өтті.

«Мемлекеттік органдардың назарын бұзушылықтардың мысалдарына аударды, олар қай кезеңде болып жатыр, талапкерлер келіспейді, - деп атап өтті Рсалды Кәкішева. - Ұсынымдар ретінде бірнеше ұстанымдар белгіленді: міндетті түрде бақылауды тағайындау туралы хабарлау; егер сотқа талап арыз түскен болса, онда барлық кейінгі әрекеттерді тоқтата тұру қажет; дауларды сотқа дейінгі кезеңде реттеу; құжаттарды талап ету кезінде формальдылық қағидатын басшылыққа алмау, құжаттарды елемеу немесе өзін-өзі түсіндіру емес, жай ғана назарға алу керек».

Кездесу соңында Әлия Мұқашева кәсіпкердің әкімшілік тексерулердің нәтижелеріне шағымдануға әрқашан құқығы бар екенін еске салды.

Айта кетейік, ШҚО Кәсіпкерлер палатасы мен «Сіздің құқығыңыз» мамандандырылған ауданаралық сотының бірлескен жобасы тұрақты негізде «Өскемен мен ШҚО-дағы бизнес» парақшасында тікелей эфирде өткізіледі. Кәсіпкерлер эфир кезінде толымды жауаптар алу үшін сұрақтарын алдын ала қоя алады.


Еншілес ұйымдар

Серіктестер